Heb jij dat ook? Een innerlijke kritische stem die jou streng en onvriendelijk dingen in fluitstert? Die stem die zonder empathie en zwart-wit over je oordeelt? Waarvan je verstandelijk wel weet dat het niet klopt, maar die toch heel echt voelt en zo van invloed is op je eigenwaarde en je zelfvertrouwen?
Nou, dat is je innerlijke criticus. Dat is óók degene die het je lastig maakt om lief te zijn voor jezelf’.
Geef de innerlijke criticus minder macht!
Die strenge stem ben jij niet! De innerlijke criticus is in je kindertijd ontstaan om je te beschermen. Als kind leerde je jezelf aan te passen aan de normen en waarden van je ouders, leraren, de maatschappij en de omgeving. De boodschappen die je als kind kreeg, heb je op je eigen manier ervaren en geínterpreteerd. Je integreerde de kritische boodschappen in je leven en hebt daar in de loop der jaren een eigen draai aangegeven. De innerlijke criticus is dus ontstaan om je te beschermen, zodat je niet steeds bekritiseerd werd of strijd had met je ouders of omgeving. Die beschermer van toen, draag je in je innerlijke kind nog steeds met je mee. En wat je toen beschermde, levert nu een voortdurend conflict op met jezelf: je innerlijke criticus.
De strijd aan binden met je innerlijke criticus doe je door de criticus minder macht te geven zodat hij je niet belemmert, je onzeker maakt of je eigenwaarde aantast. Door je bewust te worden van al die kritische stemmetjes in je hoofd en ze te benoemen, ga je ze op den duur herkennen en kun je ze relativeren.
Je kunt jezelf dan namelijk telkens afvragen of het waar is wat je innerlijke criticus zegt. En natuurlijk kan er een kern van waarheid in zitten, naar die is nooit zo zwart-wit als je criticus je wilt doen geloven. Ook kun je door negatieve gedachten steeds beter te herkennen makkelijker relativeren, en compassie voelen naar jezelf.
Hoe meer je de innerlijke criticus herkent, hoe subtieler hij zal worden. Er komt dan meer ruimte voor zelf-liefde.
Aan de slag
1. Leer je innerlijke criticus (her-)kennen
Maak een lijst van alles wat je innerlijke criticus regelmatig tegen je zegt. Schrijf alles wat in je opkomt. Dit is misschien niet zo fijn om te doen, maar je leert hierdoor wel de boodschappen van de innerlijke criticus te herkennen en te beseffen dat het geen ‘waarheid’ is.
2. Plaats je innerlijke criticus buiten jezelf
Maak een een tekening, schilderij of klei-werk van je innerlijke criticus. Op deze manier verliest de innerlijke criticus zijn macht en wordt de waarde die je hecht aan de gedachten minder. Je bent jezelf namelijk gaan identificeren met je innerlijke criticus en het is belangrijk te realiseren dat jij dit niet bent.
3. Focus op je kwaliteiten
Maak een lijst van al jouw kwaliteiten, talenten en competenties die je door de jaren heen ontwikkeld hebt. De innerlijke criticus was ooit je beschermingsmechanisme, maar inmiddels ben je jaren verder. Door het maken van die lijst krijgt de innerlijke criticus minder negatieve invloed en kom je beter tot je recht.
4. Verleg je aandacht
Stel jezelf de volgende vragen: Wat vind ik werkelijk van belang, wat geeft mij voldoening? Wie wil ik zijn, nu en over twee, vijf of tien jaar? Noem positieve ervaringen en wat was mijn aandeel? Door bezig te zijn met het beantwoorden van deze vragen, stel je de innerlijke criticus niet centraal, maar verleg je de aandacht naar kansen, perspectieven en zelfvertrouwen.
